Enflasyonun Etkileri, Enflasyon Etkisi
Ekonomi bir
enflasyon içine girince, ekonomide istihdam ve genel fiyatlar düzeyi
yükselmekte, girişimcilerin karları artmakta, tasarruf hacmi, ticaret ve
ödemeler dengesi ve ekonomik kaynakların kullanışı olumsuz yönde
etkilenmektedir.
a-Enflasyon ve Gelir Dağılımı Etkileri
Gelir dağılımı enflasyonla bozulur. Bu bozulma başta
sabit gelirler ile gelirleri işgücünden gelen toplum kesimlerinin (işçiler,
memurlar ve emekliler v.b.) zararına, gelirleri rant ve karlara dayanan toplum
kesimlerinin ise yararınadır. Enflasyon zengini daha güçlü fakiri daha fakir
hale getirir: orta sınıf küçülür ve yok olur, sosyal sınıflar arasında denge
kalmaz. Bu sınıflar arasında gerginlik artar.
b-Enflasyon ve Tasarruf Oranı Etkisi
Enflasyon fiyat mekanizmasını bozduğundan, ekonomide
akılcı çözüme varan değerleri alt üst eder. Tasarruf, karın çok olduğu
yerlerden vurgunculuğun (spekülasyon) bololduğu alanlara kayar. Sanayi
yatırımları değil arsa ve taşınmaz mallar prim kazanır. Faİz oranları paranın
değer kaybını karşılamadığından tasarruf azalır. Tasarrufun azalışı fiziksel
yatırımın azalışı demektir. Tüketirnin artması demektir. Bu ise talebi
kamçılayacağından tekrar fiyatların yükselmesine yol açar.
c-Enflasyon ve Dış Ticaret
Enflasyon dış ticaret yönünden de olumsuz etkilere yol
açar. Enflasyon olan ülkede, enflasyon oranı daha düşük olan ülkelerle olan dış
ticaret dengesi bozulur. Bu bozulma kısa zamanda ekonomik yapıya yönelir. ithal
mallarının fiyatlarının değişmemesi ve içerde fiyatların yükselişi ithalata
spekülatif karlara yol açtığı ve ithalata özendirdiği halde, ihraç mallarının
fiyatları yabancılara pahalı geldiğinden ihracatta tıkanıklar ve güçlükler
doğmaya başlar.
Ayİn nedenlerle dış ülkelerden gelen turistlerde azalma,
buna karşılık yabancı ülkelere gitmek isteyenlerde çoğalma görülür. Böylece
daha sonraları ithalat güçlüklerinin de fazlalaşmasıyla, sermaye mallarının
sağlanması zorlaşır ve yatırımlarda baltalanmış olur. Bu sorunları çözümlernek
içinde devalüasyona başvurulur veya ithalatı daraltıcı önlemler alınır.
d-Enflasyon ve Kaynakların Kullanımı
Enflasyon
kaynakların kullanımı üzerindeki olumsuz etkilerini yalnız tüketim
harcamalarının artması şeklinde göstermez. Böyle dönemlerde, döviz fiyatları da
yükselir ve donanım malları ithalatı güçleşir. Ayrıca yatırımların gerektirdiği
verimlilik ve maliyet hesapları kesinlikle saptanamaz. Böyle olunca, yatırımlar
makine ve donanım alanlarına değil, (inşaat gibi) yönelir. Böylece
sermaye-hasıla katsayısı yükselir (Ulusal Gelirde bir birimlik artış, kaç
birimlik satış yapmakla sağlanır). Çünkü sanayi yatırımları üretime geçmek için
uzun bir süre alırlar. Bu süre içinde geleceğin ne olacağı belli değildir, iş
alanlarına güvensizlik ve dengesizlik egemendir. çünkü, yatırımcılar hammadde
ve yedek parça sağlayıp sağlayamayacaklarını bilemezler. Bu da yatırımcıların
yatırım cesaretini kırar ve kalkınma için yararlı ve zorlu olan alanlardan
kaçmalarına neden olur. Ekonomi normal düzene geçişte dönemi sorunlarıyla
karşılaşır.